بالابرهای آکاردئونی با نام های متفاوتی همچون بالابرهای سیزری
یا بالابرهای قیچی نیز شناخته می شوند ، و به همین صورت بالابرهای دکلی با نام هایی مثل بالابرهای ریلی یا بالابرهای ستونی شناخته شده هستند، که در این مطلب به کلیه اسامی بالابر ها اشاره خواهد شد.

به هر دو نوع بالابر آکاردئونی
و بالابر دکلی، دستگاه بالابر گفته می شود ولی تفاوت های بارزی نسبت به هم دارند که به بررسی این تفات ها خواهیم پرداخت :

1-     بالابرهای آکاردئونی از نوع بالابر
های تمام هیدرولیک بوده ولی بالابرهای ستونی نیمه هیدرولیک هستند ، به این صورت که عمل بالا بردن در بالابرهای سیزری فقط بواسطه نیروی روغن و سیستم هیدرولیک صورت می پذیرد در صورتیکه در بالابرهای ستونی ، ریل اول توسط نیروی هیدرولیک و جک هیدرولیک و مابقی ریل ها بواسطه زنجیر باز می شوند . لذا می توان گفت بارزترین مزیت بالابرهای سیزری نسبت به بالابرهای ریلیتمام هیدرولیک بودن آنهاست.

2-     دومین تفاوت بارز بین این دو نوع بالابر
این است که بالابرهای آکاردئونی امکان تولید تا ظرفیت 700 کیلوگرم را دارا هستند (ظرفیت های 250 تا 700 کیلوگرم) در صورتیکه ظرفیت تولید در بالابرهای دکلی در کمترین رنج ظرفیت بالابرهای سیزری یعنی نهایتاً تا 250 کیلوگرم است.

3-     تفاوت دیگر بالابرهای آکاردئونی
و بالابرهای ریلی در ارتفاع سبد دو نوع بالابر نسبت به سطح زمین در حالت جمع شدۀ بالابر است. به این معنی که حداکثر فاصله ای که سبد سکوی بالابرهای آکاردئونی در حالت جمع شده نسبت به سطح زمین دارند 1 متر بوده ولی این فاصله در بالابرهای ریلی در متراژ حداقل 25/2 متر و حداکثر 25/3 متر است. این برتری بالابرهای  آکاردئونی یا همان بالابر قیچی به کاربر اجازه می دهد تا در صورت داشتن بار سنگین ، بتواند راحت تر آن را درون سکو قرار دهد ، چرا که در حالت جمع شده ، فاصله کف سکوی بالابرهای آکاردئونی به سطح زمین بسیار کمتر از این فاصله در بالابرهای ستونی است . به عنوان مثال اگر اپراتور یا کاربر بخواهد یک بار 150 کیلوگرمی را داخل سبد بالابر آکاردئونی گذاشته و بالا برود عملیات بسیار راحتی را پیش رو دارد در صورتیکه در بالابرهای ریلی دوبلکس یا بالابرهای ریلی چهارستونه این عمل امکان پذیر نیست چرا که باید بار 150 کیلویی را تا ارتفاع حداقل 25/2 متری بصورت دستی بالا ببرد .

عکس این قضیه نیز برقرار است . یعنی اپراتور برای پایین آوردن یک بار سنگین از روی سکوی بالابر آکاردئونی
مشکل خاصی ندارد ولی پایین آوردن همین بار از روی سکوی یک بالابر ستونی برای کاربر امکان پذیر نیست . به عنوان مثال فرض کنید چند اپراتور برای تعمیر یک جرثقیل سقفی ، روی بالابر ، در ارتفاع قرار گرفته اند و تصمیم دارند تا تجهیزات جرثقیل را باز کرده و برای تعمیرات تکمیلی به سطح زمین منتقل کنند. اگر بالابر مورد استفاده از نوع بالابر آکاردئونی باشد ، بعد از پایین آمدن بالابر جا به جایی و انتقال تجهیزات جرثقیل به سطح زمین بسیار راحت است چرا که ارتفاع سکوی بالابر تا زمین در حالت جمع شده بسیار ناچیز است ، در صورتیکه اگر بالابر بکار رفته ، بالابر دوبلکس یا بالابر چهارستونه باشد ، انجام این کار به علت فاصله زیاد بین سکو و سطح زمین عملا غیرممکن است .

4-     تفاوت بارز دیگر بالابرهای آکاردئونی
و بالابرهای ریلی در اندازه سطح سکوی بالابر می باشد. در این زمینه نیز برتری از آن بالابرهای سیزری است چرا که سکوی این نوع بالابر بسیار بزرگ است . سکوی بالابرهای آکاردئونی در سایزهای  80 در 200 سانتیمتر یا 125 در 250 سانتیمتر  قابل تولید است و این امر موجب می شود که کاربر فضای زیادی را برای کار در اختیار داشته باشد . در صورتیکه سبد بالابر دوبلکس که از نوع بالابرهای ریلی است ، 65 در 180 سانتیمتر بوده و در بزرگترین حالت ، سایز کابین بالابر چهارستونه 1 متر در 2 متر است .

ویژگی بزرگ بودن کابین بالابر
، در ارتفاع بسیار بارزتر است . به عنوان مثال یک کابین 125 در 250 سانتیمتر ، به طور تقریبی حدود 4 متر دسترسی را پوشش می دهد و این باعث می شود که کاربر بعد از کار روی یک نقطه ، برای انجام کار در فواصل بعدی نیاز به پایین آمدن ، جابه جایی و بالا بردن مجدد بالابر را نداشته باشد .

5-     تفاوت بارز دیگر بالابرهای سیزری
و بالابرهای دکلی در سطح اتکای کابین آنهاست. سطح اتکای کابین نصب شده روی شاسی سکوی بالابر آکاردئونی (فاصله بازوها) حدود 80 تا 93 سانتیمتر است و این امر باعث مستحکم تر شدن کابین شده و کاربر با قرار گرفتن درون کابین ثبات بیشتری برای انجام کار در ارتفاع دارد. این در حالیست که کابین یک بالابر دوبلکس دکلی روی فاصله ای به اندازه 5/21 سانتیمتر بر تیغه های ریل سوار می شود .

6-     وزن این دو نوع بالابر
از تفاوت های دیگر آنهاست که می توان گفت سبک بودن تنها ویژگی برتر بالابرهای دکلی نسبت به بالابرهای آکاردئونی است . وزن بالابرهای ریلی در انواع مختلف حدود 45 درصد کمتر از بالابرهای سیزری است و این نکته در حالیست که هر دو بالابر دارای ابعاد کاملا مشابهی هستند. به عنوان مثال در مدل های چرخ خودرویی هر دو بالابر دارای ابعاد 155 در 275 سانتیمتر بوده که دقیقا مثل هم بوده و تفاوتی در این زمینه ندارند .

لازم به ذکر است جهت پوشش این عیب در بالابرهای آکاردئونی
یک فرمان هیدرولیک بسیار پیشرفته در این نوع بالابر طراحی و تعبیه شده است که هدایت و جابه جا کردن آن را تسهیل می سازد و نیازی به اعمال نیروی بیش از حد نخواهد بود ، طوریکه کاربر یا اپراتور در هدایت دستگاه تفاوتی بین بالابر ها احساس نخواهد کرد .

از وجوه اشتراک بالابرهای آکاردئونی
و بالابرهای دکلی می توان به موارد زیر اشاره نمود :

1-     همان طور که گفته شد هر دو بالابر
دارای ابعاد مشابهی هستند .

2-     ارتفاع دسترسی در بالابرهای سیزری
و بالابرهای دکلی مشابه است .

3-     امکان کار با برق سه فاز و برق تک فاز در هر دو نوع بالابر
.

4-     همچنین امکان نصب اینورتر در بالابرهای قیچی
و بالابرهای ریلی .

5-     نصب شعله برق درون سبد برای هر دو نوع بالابر
.

6-     ایجاد منبع تغذیه برق 12 ولت در تمام لیمیت سوئیچ ها و کلید های کنترل

7-     نصب سیستم مکانیکی کنترل ظرفیت در هر دو نوع بالابر
، به این صورت که اگر ظرفیت بیش از حد روی بالابر سوار گردد ، سیستم هیدرولیک مسلح نشده و دستگاه تا تخلیه بار مازاد بالا نخواهد رفت .

8-     استفاده از جک های هیدرولیک
اروپایی باکیفیت در هر دو نوع بالابر آکاردئونی و بالابر دکلی

استفاده از چرخ های توپر با ظرفیت تحمل 4 تن برای بالابر 700 کیلوگرمی

مهندس امیر مفلح