فرقي نمي کند شما دستگاه بالابر خود را چه بناميد – سکوي هوايي، بالابر پشت کاميوني، جمع کننده ميوه يا مشابه اينها – هدف تمام دستگاه ها يکي است : رساندن افراد به نقاط کار بالادستي. با وجودي که آسانسورهاي کار هوايي باعث سهولت، راحتي و ايمني بيشتر کار مي شوند، کار کردن به شيوه نادرست با آنها مي تواند به سرعت منجر به آسيب ديدگي يا مرگ شود. در ادامه يک مرور کلي از ايمني بالابر هوايي مي کنيم. وقتي براي رسيدن به يک نقطه بالادستي نياز به نردبان، داربست و يا پله مورد نياز است، يک بالابر مي تواند براحتي اين نياز را برطرف سازد. بالابرها سيار هستند و براي دسترسي به نقاط مرتفع متفاوت طراحي شده اند و کار کردن با آنها بسيار راحت است. اين طراحي دو مشکل اساسي را حل کرده است : متحرک بودن و توانايي رسيدن به نقاط مرتفع. اما همين راه حل ها دو عامل مخاطره اصلي بوجود مي آورد که در هر بار استفاده از دستگاه بايد مورد توجه قرار گيرد. بي اهميتي به اين خطرات منجر به صدمات شديد و مرگ خواهد شد. همانطور که آمار فعلي نشان مي دهد، هر ساله ده ها نفر بر اثر نصب يا استفاده نادرست از سکوي کار هوايي جان خود را از دست مي دهند.
همچنین بخوانید: انواع بالابر متحرک
اولين مخاطره متحرک بودن بالابر است. بالابر وسيله اي است که از قطعات صنعتي مختلف ساخته شده است. با هر نوع تجهيزات متحرک، مسئله عمليات ايمن در هنگام حرکت و جابجايي بايد اولويت اصلي اپراتور باشد.
دومين مخاطره حرکت سه بعدي دستگاه مي باشد. براي اينکه سبد در مکان دقيق محل کار قرار گيرد، سه حرکت خاص بايد در هنگام استفاده از بوم بالابر صورت پذيرد:
– چرخش بوم . بوم يا دکل متصل به سکو قابليت چرخش 360 درجه روي شاسي را داراست.
– قابليت بازشوندگي بوم. بوم توانايي حرکت به داخل و بيرون را دارد.
– مفصل بندي بوم. قابليت حرکت در نقاط مفصل دار بوم که در اين نقاط قسمت هاي مختلف به هم متصل شده اند.
(البته همه بالابرها توانايي حرکت در تمام زواياي ذکر شده را ندارند)
همچنین بخوانید: بالابر ریلی
وجود هر دو مخاطره گفته شده مي تواند شرايطي را بوجود آورد که باعث آسيب ديدگي گردد. اغلب علل مرگ و مير ناشي از برق گرفتگي، سقوط و باز کردن بيش از حد سکوي بالابر مي باشد. گير کردن بين سبد و شيء خارجي (مانند ديوار يا ستون هاي ساختمان) که در محيط کار قرار دارد از ديگر دلايل آسيب ديدگي است. سقوط اجسام مختلف روي افرادي که زير بالابر هستند نيز يکي ديگر از عوامل ايجاد صدمه مي باشد. از خطرات سرگير بودن مي توان به خطر خطوط برق، سازه هاي حمال و ساپورت، ديوار و سقف اشاره نمود. عوامل محيطي مانند باد، تندر و فضاي محدود نيز بر اين مخاطرات مي افزايند.
همچنین بخوانید: بالابر آکاردئونی
بازرسي قطعات و اجزاي مهم بايد شامل موارد زير باشد:
• اپراتور و کنترل هاي اضطراري
• ايمني تجهيزات، قطعات بيروني و ريل ها
• چرخها، لاستيکها و ترمزها
• موتور و پاوريونيت
اين موارد بايد به طور خاص بررسي گردد:
– نشتي هوا يا روغن و بازديد قطعات خراب شده
– حفاظ کابين و طناب اتصال اپراتور به آن
– سيستم هاي قفل خودکار که از حرکت بالابر حين بالا رفتن جلوگيري مي کند
• منطقه کار را براي چاله ها، سرعت گير، موانع و اشيائي که مي تواند در مکانيسم بالابرها و سرنشينان، خطر ايجاد کند، بررسي کنيد.
• حداقل 10 فوت (3 متر) از خطوط برق بايد فاصله گرفت مگر اينکه تمرينات لازم در اين شرايط انجام شده باشد و از تجهيزاتي استفاده شود که مخصوص حفاظت از خطرات برق باشد.
– هميشه حفاظ يا زنجير سبد بالابر را ببنديد.
– هميشه روي کف سکو بايستيد. هيچگاه روي حفاظ سکو پا نگذاريد.
– هيچگاه از ظرفيتي که توليدکننده تعيين کرده تجاوز نکنيد. اين حد ظرفيت علاوه بر نفر شامل ابزارآلات نيز مي شود.
– اگر در مکاني کار مي کنيد که تردد وسايل نقليه و ترافيک وجود دارد، حتماً از علائم و نشانه هاي هشداردهنده مانند مخروط، استفاده کنيد.
– کارگراني که متخصص يا تکنيسين برق نيستند بايد حداقل 3 متر از خطوط برقي که بالاي سکوي بالابر قرار دارد فاصله داشته باشند.
– کارگران و تکنسين هاي برق نيز بايد از تجهيزات مناسب و عايق بندي شده در حين کار روي بالابر استفاده کنند.
– استفاده از سبد بالابر که از نوع ضد الکتريسيته (عايق) باشد نيز تأثير بسزايي در جلوگيري از حوادث ناشي از برق گرفتگي دارد زيرا ارتباط اپراتور روي بالابر را حتي اگر به سيم برق اتصال پيدا کند، از بدنه دستگاه و نهايتاً زمين، قطع مي نمايد. به شرطي که اپراتور به سيم ديگري اتصال نداشته باشد.
بهترين روش پيشگيري از سقوط از روي سکوي بالابر استفاده از کمربند يا طناب مهارکننده اپراتور است. اين مهار از يک طرف به شخص اپراتور متصل مي گردد و از سمت ديگر به بدنه حفاظ سکو قلاب مي گردد. اين نوع کمربند که مختص استفاده در سکوهاي کار هوايي است، امروزه با تکنولوژي هاي نوين ارائه مي گردد و نام اختصاري OSHA را داراست.
بيش از حد بالا نرفتن سکو
• دستورالعمل سازنده را بررسي کنيد.
• زماني که سکوي بالابر بالا رفته است، آنرا جابجا نکنيد، مگر اينکه سازنده تاييد کرده باشد و مسير سفر شما ايمن باشد.
• از حد عمودي يا افقي يا ظرفيت بار مشخص شده بالابر تجاوز نکنيد.
يک فرد واجد شرايط بايد تمام کاربران را آموزش دهد. آموزش بايد شامل موارد زير باشد:
• اطلاعات مربوط به همه خطرات برق، سقوط و هشدارهاي سقوط
• روش هاي مقابله با خطرات
• نحوه کارکرد صحيح بالابر، از جمله حداکثر ظرفيت بار احتمالي و ظرفيت بار. کاربران بايد نشان دهند که چگونه مي توانند از بالابر استفاده کنند.
• بکارگيري دستورالعمل و الزامات کمپاني سازنده دستگاه
