تماس با واحد فروش  -   02153806 و 02156716223

بالابر یا سکوهاي کار هوايي (Aerial work platforms)

يک سکوي کاري هوايي، وسيله اي است مکانيکي که براي فراهم کردن دسترسي هاي موقتي و ايمن براي افراد و تجهيزات در مکان هاي غير قابل دسترس به خصوص مرتفع، مورد استفاده قرار مي گيرد. امروزه سکوهاي کار هوايي را با نام بالابر متحرک ميشناسند. نکته قابل تذکر درباره اين گونه سکوهاي کاري هوايي يا بالابرهاي متحرک اين است که اين تجهيزات فقط جهت کارهاي موقتي و کوتاه مدت مانند تعميرات جزئي و کارهاي نظارتي در جاهاي مرتفع و يا مکان هاي که راه دسترسي ايمن و آسان به آن وجود ندارد، کاربرد دارند. لذا نقطه مقابل تجهيزات دائمي مانند آسانسورها و يا ساير بالابرها مي باشند. اين تجهيزات براي جابجايي بارهايي با وزن محدود و معمولا کمتر از يک تن طراحي شده اند. اگرچه گاهي برحسب نياز در ظرفيت هاي کاري بالاتر نيز ساخته مي شوند. از مزيت هاي ديگر اين گونه از تجهيزات مي توان به کاربري آسان آن اشاره نمود که معمولا توسط يک نفر قابل راه اندازي و استفاده است. سکوهاي کاري با نام MEWP هم معرفي شده اند. سکوهاي کاري يا بالابرها علاوه بر اين که به عنوان محل کار ايمن موقتي ساخته مي شوند با تجهيز آنها به منابع برقي و بادي مي توان از آنها به عنوان ابزارآلات صنعتي (مانند قالب هاي برقي نصب شيشه) نيز استفاده کرد. امروزه با توجه به سهولت و کاربرد اين گونه وسايل تقاضاي زيادي از جانب مصرف کنندگان براي استفاده از اين وسيله وجود دارد اما متاسفانه به دليل فقدان آگاهي و نظارت ناکافي، کاربران با خطرات و حوادث کار با اين تجهيزات آشنا نيستند و همين ناآگاهي، بسترساز حوادث ناگواري مي شود. هر ساله تعداد زيادي از کارگران ساختماني هنگام کار با سکوهاي هوايي دچار حادثه شده و آسيب هاي جدي مي بينند. از جمله خطرات اصلي کار با سکوهاي هوايي يا بالابرها مي توان به مواردي چون سقوط از ارتفاع، برق گرفتگي، گيرافتادگي، سقوط اشياء از داخل بالابر و واژگوني اين گونه از تجهيزات اشاره نمود. لازم به ذکر است که طبق آمار سازمان OSHA خطر واژگوني بالاترين علت حوادث کار با اين گونه تجهيزات معرفي شده است. بيشتر کارگران صنعت برق، نقاشان ساختماني، کارگران نصاب قطعات فلزي سوله ها و نجارها در معرض خطرات ناشي از کار با اين گونه تجهيزات هستند. مهمترين دلايل بوجود آمدن حوادث ناشي از کار با بالابر هاي هوايي عبارتند از : نقص تجهيزات، وضعيت زمين، استفاده نکردن از جک هاي تعادلي يا خراب بودن جک ها، گير کردن بين ساختمان ها و تأسيسات مجاور، برخورد با وسايل نقليه ديگر، اضافه بار و برخورد بار به کشنده بالابرهاي هوايي.

مکانيزم عملکرد اين بالابرهاي کاري هوايي برحسب کابردهاي مختلف آنها به سه نوع زير است :

1- تعدادي از سکوهاي کاري روي کاميون يا کاميونت نصب شده و با کمک نيروي موتور کاميون قادر به بلند کردن بار يا نفرات هستند.

2- در بعضي از بالابر ها نيروي محرکه لازم توسط خود بالابر (بصورت هيدروليکي يا برقي يا بادي) تأمين مي شود که به نام بالابرهاي متحرک خودکشش يا بالابر متحرک خودران معروف است.

3- تعدادي از بالابرها بدون موتور بوده و نيروي لازم توسط حرکت مکانيکي تأمين شده و در واحدهاي کوچک به کار مي روند.

شاخص هاي اصلي تعيين کننده انتخاب منبع نيروي اين گونه تجهيزات (برقي، بادي يا هيدروليکي) به شرايط کار، در دسترس بودن منابع نيرو و هزينه هاي مربوطه بستگي دارد.

در استانداردهاي مختلف اين تجهيزات با نام هاي زير نامگذاري شده اند :

بالابر بوم دار ، بالابر سيزري ، بالابر آکاردئوني ، بالابر هيدروليکي ، بالابر الکتروهيدروليکي ، بالابر متحرک ، بالابر ثابت ، بالابر تلسکوپي ، بالابر عنکبوتي ، آسانسور هيدروليکي ، سکوهاي کار هوايي ، بالابر مفصلي ، بالابر قيچي ، بالابر دکلي ، بالابر ريلي ، بالابر ستوني ، نردبان کشويي و بالابر تحت زاويه

سکوهاي کار هوايي يا بالابرهايي که با مکانيزم بازوي هيدروليکي مفصل دار (Articulated Lift) کار مي کنند، مشابه جرثقيل هاي بوم مفصلي هيدروليکي هستند با اين تفاوت که به جاي قلاب جرثقيل، يک سکوي هوايي حفاظ دار ايمن روي بوم آن نصب شده است و داراي چند بخش متصل به هم هيدروليکي است که قادر به افزايش يا کاهش ارتفاع بوده و در جهات مختلف قادر به حرکت است.

پرکاربردترين نوع AWP ، بالابرهايي هستند که با مکانيزم بازوي هيدروليکي مفصل دار کار مي کنند. براي مثال براي برداشت ميوه از درختان بلند در باغ ها با کمترين آسيب وارده به درختان مي توان از اين نوع بالابر استفاده کرد. امروزه اين نوع بالابر به طور وسيع در کارهاي ساختماني و تعميراتي در صنايع برق، مخابرات، پرورش گياهان، صنايع هوا و فضا کاربرد پيدا کرده اند.

نوع ويژه اي از اين نوع بالابرها ، براي آتش نشانان براي خاموش کردن آتش در ساختمان هاي بلند و مناطقي که راه دسترسي مناسب ندارند به کار ميرود. بعضي از انواع بالابرهاي مفصل دار داراي طول بازوي محدود و ثابت بوده و فواصل مختلف را پوشش مي دهد. به طور مثال ، بعضي از بالابرهاي هيدروليک بزرگ که روي کاميون نصب شده اند مي توانند ارتفاع تا 100 متر را پوشش دهند.

تمام بالابرها براي افزايش راندمان، نيازمند پايداري در قسمت پايه و فونداسيون هستند، به عبارت ديگر هر چه زيربنا و پايه سکوي کار پايدارتر باشد دستگاه، قدرت مانور و عملياتي بيشتري دارد. مدل جديد Articulated lifts (بالابر مفصلي) با نام Spider (بالابر عنکبوتي) به بازار آمده که با داشتن جک هاي هيدروليکي متعدد و چندتايي، پايداري و قدرت مانور زيادي براي انجام کار دارد که معمولاً براي کار در داخل ساختمان بکار مي رود. از انواع ديگر بالابرها مي توان به بالابر بوم دار اشاره نمود که درواقع دستگاه نردبان مانندي است که معمولاً بر روي يک کاميون سوار است و اغلب براي تعويض لامپ هاي چراغ هاي خياباني و موارد مشابه مي شود.

بالابرهاي قيچي

از انواع ديگر بالابرها که به صورت عمودي حرکت مي کنند، بالابرهاي قيچي شکل هستند که با نام هاي بالابر آکاردئوني و بالابر سيزري نيز شناخته ميشوند. همان طور که از اسم اين وسيله مشخص است به دليل داشتن ساختمان ضربدري يا قيچي شکل به اين نام معروف شده است.

حرکت رو به بالاي اين بالابرهاي هوايي، توسط اعمال نيرو به پايين ترين قسمت نگهدارنده هاي زيرين و کشيده شدن ساختار قيچي شکل است که در نهايت ، حرکت رو به بالا و عمودي بالابر را ايجاد مي کند. بالابرهاي قيچي شکل چون داراي حرکت عمودي رو به بالا هستند براي دسترسي نزديک تر به محل کار، به سکوهاي جانبي که به طور افقي به آن متصل مي شود هم تجهيز شده اند تا کارگران به راحتي به محل کار دسترسي داشته باشند. نيروي مورد نياز براي بالابردن اين نوع بالابرهاي هوايي، توسط منابع هيدروليکي، بادي يا مکانيکي تأمين ميشود.

بالابرهايي که با تجهيزات مکانيکي مانند چرخ دنده ها، پينيون ها و پيچ هاي رزوه اي کار مي کنند عموماً از نظر تعداد کمتر هستند و کاربرد کمتري دارند. اين بالابرها، اغلب از بخش هاي کنار هم قرار گرفته که يکي پس از ديگري حرکت مي کنند، تنها در جهت عمودي قادر به حرکت هستند. لذا از نظر وزن بار قابل تحمل و قابليت بازشوندگي محدوديت دارند. مثلاً براي تعويض حباب شکسته لامپ هاي خياباني و تعمير و نگهداري مختصر و کوچک کاربرد دارند. سيستم هاي کنترلي بالابرها، برحسب نوع مدل آنها متفاوتند اما معمولا براي کنترل حرکات عمودي، حرکات جانبي، چرخشي و حرکت زميني اين گونه تجهيزات از دکمه ها و جويستيک ها استفاده مي شود. در بسياري از کشورها کار با بالابر نيازمند گذراندن دوره هاي آموزشي خاص و اخذ گواهي نامه هاي مربوطه مي باشد و کاربران پس از به دست آوردن گواهينامه هاي مخصوص، مجازند که با اينگونه از تجيزات کار کنند. قابل ذکر است که قوانين OHSA، بالابرهاي قيچي شکل را نوعي داربست متحرک قلمداد ميکنند.